Witamina C – najbardziej kojarzy nam się z odpornością.

Jesienią i zimą spada nasza odporność, bo brakuje nam świeżych warzyw i owoców ją wspierających, jesteśmy też mniej aktywni i mamy delikatnie obniżony nastrój m.in. z powodu braku słońca. A dodatkowo mamy niskie temperatury, więc łatwiej się przeziębić (wewnątrz budynków jest ciepło a na zewnątrz zimno co nie ułatwia nam zadania dbania o siebie)

Pamiętajcie jednak, że o odporność trzeba dbać cały rok, nie tylko jesienią i zimą choć, te pory roku wymagają od nas szczególnej uwagi. Odporność budujemy przez całe życie. Wpływ na nią ma dieta i świadoma suplementacja, zrównoważony styl życia i pozytywne myślenie.

W 2016 w Polsce niewłaściwa dieta była głównym czynnikiem ryzyka śmierci zarówno kobiet jak i mężczyzn. To dowód na to jak ważne jest, abyśmy z dietą dostarczali wszystkich składników odżywczych.

Mimo, że nie potrzebujemy ogromnych ilości witamin i minerałów grają bardzo dużo rolę w organizmie. Ich niedobór lub nadmiar może wywołać różne zaburzenia i choroby,


Co to są witaminy?

Są to związki organiczne, które są niezbędne do prawidłowego wzrostu, rozwoju i utrzymania sprawności.

Witaminy dzielimy na dwie grupy:

- rozpuszcalne w tłuszczach – Wit. A, D, E i K – potrzebują one tłuszczu aby dobrze się wchłonąć i spełnić swoją rolę. Tłuszcz jest magazynowany w wątrobie i tkance tłuszczowej. Nasze organizmy nie bardzo umieją sobie poradzić z usunięciem nadmiaru witamin tej grupy.

- rozpuszczalne w wodzie – wit. z grupy B i C łatwiej organizm usuwa. bo wydala je z moczem i potem. Zatem trudno je przedawkować.

Wit. C to inaczej kwas askorbinowy. Zwiazek odkryty ok 80 lat temu. Wykorzystywana jest również w kosmetologii.

• Jest kojarzona przez większość z nas jako witamina  wspierająca odporność i słusznie. Jest tez bardzo silnym przeciwutleniaczem i opóźnia procesy starzenia się organizmu, poprawia krążenie i ma właściwości p/nowotworowe
• Przyjmowanie wit. C wzmacnia organizm i może skrócić czas infekcji. Ale nie odbywa się wtedy gdy infekcja zaistnieje. Ważne zatem, aby nie czekać na infekcję, tylko dostarczać wit. C stale po to żeby nasz organizm budował odporność i zapobiegał infekcjom. A jeśli jednak infekcja zaistnieje to potrwa ona krócej jeśli dostarczaliśmy witaminę C w odpowiednich ilościach wcześniej. Niestety badania nie znalazły potwierdzenia na to, że jeśli jest już infekcja to przyjmowanie wit. C skróci jej czas, dlatego lepiej się zabezpieczyć, bo wtedy wit. C zadziała znacznie skuteczniej.
• Wit. C zwiększa aktywność wszystkich komórek odpornościowych, które stoją na straży tego żeby niszczyć w zarodku patogeny, które dostają się do naszego organizmu.
• Wycisza ona stany zapalne, które powodują wiele chorób zagrażających naszemu życiu w tym również proces nowotworzenia.
• Wit. C uczestniczy w procesie syntezy kolagenu. Jest ona niezbędna w tej syntezie. To właśnie końcowe etapy produkcji kolagenu dzieją się w obecności wit. C – ona stabilizuje kolagen, a kolagen ma kluczowe znaczenie dla ukształtowania struktur wszystkich narządach – on buduje tkankę łączną. Bez odpowiedniego poziomu kolagenu szybciej się starzejemy i zapadamy na różne choroby.
• Wit. C ułatwia przyswajanie żelaza i wapnia w organizmie, dzięki czemu można zmniejszyć prawdopodobieństwo wystąpienia anemii. Uczestniczy również w wytwarzaniu czerwonych krwinek
• Likwiduje bakterie odpowiedzialne za powstawanie próchnicy i wzmacnia dziąsła.
• Jest bardzo silnym przeciwutleniaczem – chroni skórę przed szybkim starzeniem, chroni organy przed chorobami.
• Wspiera układ krwionośny – uszczelnia i wzmacnia naczynia krwionośne dzięki czemu nie mamy tendencji do siniaków, czy dużych krwotoków. Reguluje ciśnienie tętnicze – osoby z nadciśnieniem powinny dużo spożywać wit. C. Zmniejsza ona ryzyko udaru mózgu, hamuje utlenianie złego cholesterolu i zmniejsza zmiany miażdżycowe w naczyniach.
• Wit. C pomaga również „zrzucić” wagę, zmniejsza częstotliwość występowania otyłości i przyspiesza spalanie tkanki tłuszczowej przy umiarkowanej aktywności fizycznej (o 30 % szybciej spala się tłuszcz jeśli mamy właściwy poziom wit. C)
• Wit. C również dobrze wpływa na układ nerwowy -usprawnia pracę mózgu, ułatwia koncentrację. Osoby w podeszłym wieku są sprawniejsze umysłowo jeśli mają właściwy poziom wit. C
• Wit. C ma wpływ na wygląd. Dostarczana od wewnątrz będzie wspierała skórę, będzie wspierała procesy kolagenowe i spowolni proces starzenia.  Zredukuje ryzyko przebarwień, bo skóra jest bardziej odporna na działanie promieni słonecznych jeśli mamy odpowiedni poziom wit. C.

Ile wit. C przyjmować?

Nasze zapotrzebowanie zależy od wieku i od płci. U dzieci to 40-50mg/dziennie, u kobiet 75mg/ dziennie a u mężczyzn 90mg/dziennie.

Ten poziom może ulegać zmianie zwłaszcza wtedy, gdy jesteśmy narażeni na różne czynniki zewnętrzne i zależy od kondycji organizmu. Np. kobiety w ciąży potrzebują ok 125mg/dziennie. U palących też trzeba więcej nawet o 40mg/dziennie. Osoby chore na cukrzyce czy mające stresujący tryb życia powinny zwiększyć ilość wit. C. Osoby aktywnie uprawiające sport lub fizycznie pracujące również potrzebują więcej wit. C.

Jak dostarczyć wit. C?

Głównie poprzez spożywanie warzyw i owoców, najlepiej świeżych: owoce dzikiej róży (w 100g mamy 426mg wit. C), papryka (183mg w 100g papryki), czarne i czerwone porzeczki, truskawki, grejfruty, maliny, jeżyny, kiwi, brukselka, rzepa, cebula, ziemniaki, pomidory.

W mięsie, nabiale czy białkach wit. C znajdziemy śladowe ilości.

Objawy niedoboru wit. C:  zmęczenie, złe samopoczucie, depresja, rozdrażnienie, szkorbut, kruchość naczyń, siniaki, krwiaki, uszkodzenia tkanki łącznej, podatność ścięgien na uszkodzenia itp

Wit. C trudno przedawkować, bo jest wydalana z moczem lub potem. Może się jednak zdarzyć, że będzie jej za dużo, choć zdarza się niezwykle rzadko. Objawia się to zaburzeniami ze strony przewodu pokarmowego – nudności, wymioty, biegunka, czasami wysypka skórna.

Nadmiar witaminy C może być przyczyną podwyższonego poziomu kwasu moczowego, a to może prowadzić do kamieni w układzie moczowym, czy dny moczanowej, czyli odkładania się kwasu moczowego w stawach, co jest bardzo bolesne i trudne do leczenia.

W warzywach i owocach witamina C może być niestabilna, bo jest wrażliwa na temperaturę, a fakt że się rozpuszcza  wodzie powoduje, że gotowanie wypłukuje ja do wody. Samo powietrze wpływa na zmniejszenie poziomu wit. C w produkcie dlatego im dłużej przechowujemy warzywa i owoce tym mniej jest wit. C w nich.

Aby nie tracić witaminy C z warzyw najlepiej gotować je na parze (żeby były aldente). Surówkę przygotujmy tuż przed jej podaniem, aby nie stała zbyt długo. Jeśli już musimy obrać warzywa i owoce ze skórki to jak najcieniej, bo to pod skórką jest najwięcej wit. C

Ponieważ nie mamy pewności, co do świeżości warzyw i owoców i ich jakości, czasami musimy sięgnąć po suplement.

A jeśli już sięgasz po suplement to koniecznie naturalnego pochodzenia. Ja polecam C-olway, czyli naturalną witaminę C (z kiełującej gryki i gorzkiej pomarańczy), która wyróżnia się naprawdę wysoką biodostępnością czyli wchłanialnością/przyswajalnością.



Artykuł na podstawie live'a Katarzyny Kosowskiej - dietetyka klinicznego

Dbajcie o siebie i swoich bliskich, bo jak mówi stare powiedzenie „Lepiej zapobiegać niż leczyć!”

Zobacz: Jak zbudować odporność?