Antyoksydanty a odporność
Antyoksydanty wspierają naszą odporność!
Ale też mają właściwości przeciwnowotworowe, zmniejszają ryzyko wystąpienia chorób cywilizacyjnych takich jak: cukrzyca, choroby serca, zespoły metaboliczne, choroby serca i spowalniają starzenie organizmu.
Zwane są przeciwutleniaczami. To naturalne związku chemiczne występujące w przyrodzie, neutralizują wolne rodniki, które mogą powstawać naturalnie w naszym organizmie i te, które mogą powstawać pod wpływem czynników zewnętrznych
Co to takiego wolny rodnik?
Wolny rodnik możemy porównać do dziecka, które jest zdenerwowane i pobudzone, bo zabrano mu zabawkę. Chce ono odzyskać zabawkę, aby osiągnąć stan równowagi i zadowolenia.
Tak samo zachowuje się wolny rodnik - to cząsteczka, która została pozbawiona jednego elektronu (zabawki) na swojej orbicie i ona jest niestabilna (zdenerwowana), krąży z organizmie i szuka innych cząsteczek, które mogłyby oddać jej utracony elektron po to, aby znów była zadowolona i osiągnęła stan równowagi. Oczywiście znajduje taką cząsteczkę, może to być białko czy tłuszcz. Zabiera tej cząsteczce elektron i osiąga stan stabilizacji, a ta okradziona cząsteczka wchodzi w pobudzenie i staje się kolejnym wolnym rodnikiem.
Żeby zatrzymać ten proces, musimy mieć substancje, które mogą oddać wolnemu rodnikowi ten elektron, ale nie staną się kolejnym wolnym rodnikiem a staną się neutralne. Dzięki temu, że oddadzą elektron i zaspokoją wolny rodnik a same, dzięki temu, że stają się neutralne zahamowują proces tworzenia się kolejnych wolnych rodników.
Takie substancje to właśnie antyoksydanty. To dzięki nim organizm walczy z wolnymi rodnikami.
Reaktywne formy tlenu (wolne rodniki) powstają naturalnie w organizmie i dzieje się to cały czas, ponieważ są one produktami ubocznymi naszych podstawowych funkcji życiowych. Dla przykładu – oddychanie powoduje tworzenie wolnych rodników. Pewna pula wolnych rodników jest naszemu organizmowi nawet potrzebna, ponieważ mają one swoje określone działanie: np. biorą udział w procesie krzepnięcia krwi, przekazują sygnały między komórkami, aktywują niektóre enzymy. Wolne rodniki są również wykorzystywane przez komórki odpornościowe do usuwania patogenów, które krążą w organizmie – pomagają układowi odpornościowemu walczyć z infekcją.
Ale mimo to musimy pamiętać, że są to wysoko reaktywne cząsteczki stanowiące zagrożenie dla nas, jeśli jest ich zbyt dużo. Natura zadbała o to, abyśmy mieli mechanizmy broniące nas przed wolnym rodnikami, np. enzymy antyoksydacyjne lub niektóre białka działają jak antyoksydanty. Gdy zachowujemy równowagę między powstającymi i usuwanymi wolnymi rodnikami wszystko działa sprawnie, a my możemy mówić o homeostazie - to pożądany stan równowagi.
Ale te mechanizmy mogą nie być wystarczające, bo my na co dzień narażamy się na czynniki, które mogą pobudzać tworzenie dodatkowych wolnych rodników i osłabiać działanie mechanizmów ochronnych. Wówczas nasz organizm ma nadmiar wolnych rodników.
Jakie czynniki zwiększają namnażanie wolnych rodników?
- niewłaściwa dieta – z pożywieniem wprowadzamy do organizmu substancje, które powodują powstawanie wolnych rodników: cukry proste, słodycze, niezdrowe tłuszcze, przetworzone jedzenie pełne barwników, zanieczyszczeń i chemii, żywność z niewiadomych źródeł, warzywa, owoce, których dojrzewanie jest sztucznie przyspieszone itp. Przygotowywanie posiłków przez nas też ma duże znaczenie, bo jeśli będziemy smażyć w głębokim tłuszczu, jeśli będziemy grillować na otwartym ogniu, wędzić... to takie jedzenie będzie miało niekorzystny wpływ na organizm a wolnych rodników będzie przybywać,
- nadwaga/otyłość zwiększa ilość wolnych rodników
- używki: alkohol, tytoń również powodują zwiększone wytwarzanie wolnych rodników
- niektóre leki
- długotrwały stres – pobudzenie układu nerwowego i jego obciążenie oraz napięcie nerwowe powoduje zwiększoną produkcje wolnych rodników
- promieniowanie UV – długotrwałe opalanie
- zanieczyszczenie środowiska (smog, spaliny)
Jeśli tych czynników jest dużo, to nasz organizm może sobie nie poradzić z nadmiarem wolnych rodników. Przez co dochodzi do zaburzenia homeostazy, czyli stanu równowagi między ilością wolnych rodników a działaniem mechanizmów obronnych.
Jeśli wolnych rodników będzie cała masa i organizm sobie z nimi nie poradzi, to wyzwoli się ta reakcja łańcuchowa wspomniana wcześniej i będzie prowadziła do stresu oksydacyjnego, który z kolei prowadzi do większego ryzyka wystąpienia negatywnych skutków zdrowotnych, w skórze pojawiają się zmarszczki i wygląda nieatrakcyjnie, może też doprowadzić to do osłabienia odporności i wielu chorób cywilizacyjnych: cukrzyca, miażdżyca, nowotwory, choroby serca.
Na co dzień każdy z nas jest narażony na czynniki wywołujące wytwarzanie wolnych rodników. Dlatego nawet jeśli dbamy o dietę, nie opalamy się nadmierne to być może mieszkamy w dużym zanieczyszczeniu lub jesteśmy narażeni na długotrwały stres – zawsze znajdzie się czynnik, powodujący zwiększenie wytwarzania wolnych rodników.
Dobrze zatem pomyśleć o tym, aby z pożywieniem dostarczać jak najwięcej antyoksydantów. Jest ich bardzo dużo, setki, a nawet tysiące w pożywieniu.
Gdzie możemy znaleźć antyoksydanty?
Znajdziemy je w: warzywach i owocach, w żywności pochodzenia roślinnego, ale też w orzechach, w produktach pełnoziarnistych oraz w niektórych mięsach i rybach. Do najważniejszych antyoksydantów zaliczamy polifenole, flawonoidy, antycyjany i związki fenolowe.
Witamina E, C i A, minerały: wapń, selen, cynk, kwasy organiczne, fityniany i glutation to silne antyoksydanty.
Witamina C: w czerwonej papryce, w natce pietruszki, w porzeczkach, w dzikiej róży, w truskawkach, owocach cytrusowych i ziemniakach
Witamina A: nabiał, mięso, jajka, tłuste ryby morskie, żółte i zielone warzywa, beatakaroten znajdziemy w marchewce, dyni, natce pietruszki, szpinaku i sałacie.
Witamina E: orzechy, oleje roślinne, kiełki wszelakie (brokuły, fasola, rzodkiewka), zielone warzywa: szpinak, brukselka i produkty pełnoziarniste.
Selen – orzechy brazylijskie, cebula, czosnek, pełnoziarniste zboże i grzyby
Cynk – owoce morza, produkty z pełnego przemiału, podroby i mięso.
One pozwolą nam zachować piękną skórę, włosy i paznokcie, zmniejszyć ryzyko wcześniej wspomnianych chorób, zapewnić lepszą odporność.
Ważne żeby w każdym posiłku mieć porcję lub dwie warzyw i owoców.
Ale jak wiemy owoce i warzywa nie zawsze są dobrej jakości i nie zawsze mają tak dobroczynne działanie. Są też osoby, które nie mogą spożywać takich ilości owoców i warzyw. Dlatego dieta może nam nie wystarczyć. Wówczas warto posiłkować się suplementami.
Jakie suplementy antyoksydacyjne polecamy?
ORACol – to bomba antyoksydacyjna, bo zawiera ekstrakty owoców, warzyw i ziół. Zostały one dobrane w szczególny sposób pod kątem indeksu ORAC, który mówi nam o pojemności antyoksydacyjnej danego składnika. Im wyżej na liście w indeksie ORAC znajduje się dany składnik, tym większą pojemność antyoksydacyjną ma.
Jest tu gorzki melon, arbuz, czosnek, kurkuma, czerwony burak, jarmuż szpinak, oregano, bazylia, kmin rzymski, curry, kora cynamonowca.
To są składniki, które aktywują nasz mechanizm antyoksydacyjny. To w pełni naturalny preparat – nie zawiera konserwantów i składników chemicznych ani barwników
Axanta – ma z w składzie astaksantynę – jeden z najsilniejszych przeciwutleniaczy na świecie. To związek chemiczny z grupie karotenoidów, czyli barwników występujących w roślinach. Astaksantyna jest produkowana przez algi, drożdże i bakterie. Jest ona obecna w mięsie ryb, krewetek, raków i krabów, bo one żywią się algami.
Astksantyna jest korzystna w prewencji chorób nowotworowych, korzystnie działa na wzrok, chroni skórę przed promieniami słonecznymi, działa dobrze na mózg, przeciwdziała cukrzycy i wpływa na poziom lipidów we krwi, obniża frakcje złego cholesterolu a podnosi dobry, ma właściwości podwyższające odporność organizmów, stałe suplementowanie astaksantyny zmniejsza ryzyko infekcji aż o 40%.
Badania wykazują, że astaksantyna wykazuje 65 razy większe działanie przeciwutleniające niż witamina C.
W Axancie jest też piperyna, ekstrahowana z czarnego pieprzu. Zwiększa ona przyswajalność astaksantyny, wspiera wątrobę w procesie oczyszczania i korzystnie wpływa na drogi oddechowe oraz wspiera oczyszczanie krwi z dwutlenku węgla. Wzbogacona jest też o witaminy z grupy B.
Nawet jeśli bardzo dbamy o organizm, to w dzisiejszych czasach jest on narażony na tak duże działanie wolnych rodników, że trzeba wspomagać organizm w walce z nimi.
Artykuł na podstawie live'a Katarzyny Kosowskiej - dietetyka klinicznego
Zobacz: Antyoksydanty - silna broń w walce o młodość i zdrowie!
